همیشه سوالات مختلفی در مورد طراحی سایت از من پرسیده میشه. معمولا اولین سوال هم اینه که چقدر هزینه طراحی سایت هست. این سوال خیلی کلیه و پاسخ به همین سوال بهانه نوشتن این مقاله شد.
واقعیت اینه که عوامل بسیار زیادی توی قیمت و زمان پروسه راه اندازی یه وبسایت دخیل هستن. و پاسخ به این سوال در یک جمله امکانپذیر نیست. طراح سایت شما باید اول نیازهای شما رو بشنوه و با توجه به نیازهای شما پکیج مناسب شما رو ببنده.
قصد داریم که این موضوع رو از جوانب مختلف بررسی کنم و نتایج رو در اختیارتون بذارم. پس بهتره هر چه زودتر بریم سراغ اصل مطلب
داشتن وبسایت برای چه کسانی ضروری است؟
با توجه به استفاده روزافزون از وب و اینترنت، حتما با مفهوم کلی وبسایت آشنایی دارین. همانطور که میدونید وب سایت مجموعه از یک یا چند صفحه است که محتویاتی از قبیل متن، عکس، ویدئو و… رو برای کاربر نمایش میده.
هر وبسایت بنا به نوع محتوا و اطلاعاتی که در اون گنجونده شده کاربری متفاوتی میتونه داشته باشه. البته این تنها نوع دسته بندی سایتها نیست بلکه وبسایتها از لحاظ فنی هم با هم متفاوتن. همچنین از نوع بازار هدف و…
در بخش بعدی به مهمترین نوع دسته بندی که از لحاظ فنی مورد بحث هست خواهیم پرداخت.
ولی بریم سراغ سوالمون و اینکه چرا باید وب سایت داشته باشیم؟ اصلا به چه درد ما میخوره و یا کلا ارزش داره براش هزینه کنیم یا نه.
خاطرم هست که توی سال 1383 قصد داشتم یه فروشگاه اینترنتی راه اندازی کنم. اون زمان اینترنت اینقدر فراگیر نبود و اصلا مفهوم فروشگاه اینترنتی برای خیلی از افراد قابل هضم نبود. بگذریم که اون ایده با تمسخر استاد دانشگاهم و عدم همراهی دیگران به نتیجه نرسید ولی میخوام بهتون بگم الان دیگه کمتر کسی هست که این اهمیت رو درک نکنه. ولی بازهم خیلی ها مقاومت میکنند و فکر میکنند که فقط مشاغل مدرن نیاز به وب سایت دارند. یا اینکه حتما باید فروشنده باشیم که وبسایت مورد نیازمون باشه.
در سالهای گذشته وبسایتها بیشتر برای اطلاع رسانی بودند و محتوا رو در اختیار مخاطب قرار میدادند. ولی در حال حاضر این تعامل دو طرفه شده و محتوای زیادی توسط وبسایت ها از مخاطب دریافت میشه. پس دایره فعالیت وبسایت رو میتونیم خیلی گسترده تر ببینیم. شما میتونید یه وبسایت شخصی داشته باشید حتی اگه فرد معروفی نباشید. با توجه به کاهش هزینه های راه اندازی و نگهداری وبسایت های عمومی راه اندازی یه وبسایت بار مالی زیادی روی دوش افراد نمیزاره.
بینش و درک مردم و شرایط الان مثل گذشته نیست
اینکه الان یه معلم مدرسه وبسایت شخصی خودش رو داشته باشه و مثلا اطلاعات دانش آموزانش رو هر ساله روی سایت قرار بده و از طریق اون وبسایت با دانش آموزان خودش ارتباط مستمر داشته باشه چیز دور از ذهنی نیست.
حالا اینکه یه معلم یا نجار یا … که آشنایی با سایت و طراحی وب سایت نداره چطور میتونه این کار رو انجام بده موضوعی هست که تو این مقاله میخوایم به جوابش برسیم.
طراحی سایت چگونه است؟
انواع سایت
همونطور که بالاتر اشاره کردم سایتها رو میشه از نگاه های مختلفی دسته بندی کرد. مباحث محتوایی و جغرافیایی و… مورد نظر من نیست تو این مقاله و میخوام از لحاظ فنی اونها رو دسته بندی کنیم.
از نظر ساختار کلی صفحات ما دو نوع صفحه وب داریم:
- صفحات ثابت یا استاتیک
- صفحات پویا یا داینامیک
به طور کلی وب سایتهایی که دارای صفحات ثابت هستند رو سایت های استاتیک و سایتهایی که دارای صفحات داینامیک هستند رو سایتهای داینامیک میگیم.
سایت های استاتیک
صفحات استاتیک صفحاتی هستند که اطلاعات اونها ثابت هست و تغییر اطلاعات صرفا توسط یک شخص مسلط به برنامه نویسی (حداقل آشنا به HTML) انجام میشه. این صفحات تا تغییر بدی توسط برنامه نویس هیچگونه تغییری نمیکنند. تو چنین وبسایتهایی کدنویسی ها محدود به کدهای HTML و CSS هست و وبسایت هیچ تعاملی با کاربر نمیتونه داشته باشه. این صفحات و سایت ها در ابتدای پیدایش اینترنت و وب بیشتر مورد استفاده قرار میگرفتن و استفاده از اونها در حال حاضر که وب در تسخیر صفحات داینامیک هست توجیح پذیر نیست ولی به هر حال ساختار کلی و اساسی صفحات رو تشکیل میدن.
سایت های داینامیک
در مقابل سایتهای استاتیک، سایتهایی هستد که محتوای آنها بسیار متغیر هست. و با توجه به درخواست مخاطب محتوای جدید ایجاد میکنه و در اختیار مخاطب قرار میده. این صفحات در حال حاضر بیشترین صفحات وب جهان رو تشکیل دادن. البته در نظر داشته باشید منظور از داینامیک بودن این نیست که حتما زمانی که اون رو مشاهده میکنید تغییر کنه. صفحات وب زیادی هستند مثل همین صفحه که در حال مطالعه اون هستید اگر نیم ساعت هم صفحه باز باشد هیچ تغییری نمیکند ولی این یک صفحه داینامیک هست. بعدا در مقاله ای مفصل در خصوص صفحات و وب سایت های داینامیک صحبت خواهیم کرد.
طراحی وب سایت
مواد لازم نیاز برای راه اندازی سایت 🙂
حالا که با ضرورت داشتن وبسایت و انواع وبسایت آشنا شدیم باید ببینیم برای پخت یه وبسایت خوشمزه نیاز به چه مواد اولیه ای داریم:
- Domain (دامنه یا دامین)
- Hosting (فضای میزبانی یا هاستینگ)
- Content (محتوا که شامل عکس و متن و فیلم و… میشه)
در ادامه موارد فوق رو بیشتر توضیح میدم.
دامنه (Domain)
دامین یا دامنه یا Domain آدرس اصلی وبسایت ماست. برای درک راحتتر دامین به مثال زیر توجه کنید.
وبسایت رو مشابه خونه در نظر بگیرین. برای اینکه به یه وبسایت و بعد از اون به تک تک صفحاتش دسترسی پیدا کنیم مثل یه خونه و بخش های داخلی خونه نیاز به یه آدرس داریم. این آدرس منحصر بفرد هست و شما دو تا صفحه وب نمیتونید پیدا کنید که یه آدرس یکسان داشته باشن. همونطور که دو خونه رو نمیتونید پیدا کنید که یه آدرس یکسان داشته باشن.
حالا طبق مثال بالا آدرس وبسایت ما میشه آدرس خونه و آدرس صفحات وبسایت معادل آدرس بخش های داخلی خونه هست.
انتخاب دامین برای وب سایت
ما برای آدرس یه خونه از اسم شهر،خیابون، کوچه، پلاک استفاده میکنیم. برای آدرس یه وبسایت ما از دامین که انحصاری هست استفاده میکنیم. در حقیقت دامین همون آدرس وبسایت هست. مثلا آدرس وبسایت من mrebi.pro هست. که مقدار قبل از نقطه (mrebi) نام دامین و مقدار بعد از نقطه (ir) پسوند دامین هست.
ما برای اینکه یه وبسایت داشته باشیم اول از همه باید یه اسم خوب براش انتخاب کنیم و اون رو خریداری کنیم. انتخاب یه اسم دامنه خوب تأثیر زیادی روی موفقیت یک وبسایت داره.
نکات مهم در انتخاب نام دامین های بین المللی
- قوانین مربوط به انتخاب نام دامین را رعایت کنید(شما تنها حق استفاده از حروف انگلیسی کوچک (a-z) و اعداد (9-0) و علامت خط تیره (-) رو در نام دامین دارین. هرکاراکتری غیر از این مثل ‘ + . , | ! ” £ $ % & / ( ) = ? ^ * ç ° § ; : _ > ] [ @ ); غیرمجاز هست)
- علامت خط تیره – نباید دوبار پشت سرهم در نام دامین استفاده شود. مثلا mr–ebi.ir غلط است.
- علامت خط تیره – نمیتواند ابتدا یا انتهای نام دامین قرار بگیرد. و فقط از اون میشه در میانه نام دامین استفاده کرد.
- نام دامنه باید بین 3 تا 63 حرف باشد (این محدوده برای بعضی پسوندها ممکن است متفاوت باشد مثلا دامنه های 1 یا 2 حرفی نیز وجود دارد. تعداد کاراکتر دامنه های ws باید حداقل 4 حرف باشد.)
موارد فوق نکات قانونی بود که در صورت عدم رعایت اونها امکان ثبت دامین وجود نداره. یک سری نکات دیگه هست که مانع از ثبت نمیشه ولی خیلی مناسب هست که اونها رو رعایت کنید:
- نام دامنه کوتاه انتخاب کنید
- سعی کنید اسمی انتخاب کنید که درذهن بمونه.
- اسمی انتخاب کنید که تلفظ و نوشتارش برای همه راحت باشه.
- نام مرتبط با موضوعیت وبسایت باشه و اگر یه وبسایت تجاری هست در صورت امکان از نام برند در دامین استفاده کنید.
نکات مهم در انتخاب پسوند دامین
برخلاف نام دامنه که با لحاظ یک سری محدودیتها دست ما برای انتخاب نام باز بود در پسوندها اینگونه نیست. در حقیقت ما از بین یک تعداد محدودی پسوند ناگزیر به انتخاب هستیم. این پسوندها از قبل تعیین شده هرکدام معنی خاصی دارند و قیمت نهایی دامین رو هم مشخص میکنند.
دسته بندی های پسوند دامنه
- پسوندهای عمومی
- پسوندهای مخصوص
- پسوندهای کشوری
پسوندهای عمومی
این دسته از پسوندها که شامل پسوندهای com , net , org و … میشود نیازمند مجوز و مدارک خاصی نیستند و هر شخص حقیقی و حقوقی قادر به خرید آنها هست. هرچند هرکدام این پسوندها میتواند نمایانگر نوع خدمات وبسایت باشد ولی همانطور که گفته شد نیاز به اخذ مجوز خاصی برای استفاده از آنها نیست.
پسوندهای مخصوص
این دسته از دامنه ها جزو دامن های سلطنتی اینترنت محسوب می شوند مثل GOV اول کلمه Government به معنی دولت و یا EDU اول کلمه Education به معنی آموزش و یا دامنه های نامرسوم INT یاMIL. طبیعی هست که ارائه این پسوندها به اشخاص حقیقی ممکن نیست و افراد حقوقی هم پس از طی مراحل اعتبارسنجی امکان دریافت و استفاده از چنین پسوندهایی رو دارند.
پسوندهای کشوری
این پسوندها که دو حرفی هستند مخصوص کشورها هستند. به عنوان مثال پسوند ir مخصوص کشور ایران است. معمولا وبسایتهایی محلی که حوزه فعالیتشون داخل مرزهای کشور هست از این دامین استفاده میکنند. هرچند اجباری در استفاده از پسوندها نیست. این دامنه ها با لحاظ قوانین داخلی کشورها قیمت گذاری و خرید و فروش میشوند.
هاست (Hosting)
میزبانی وب یا هاستینگ در حقیقت کامپیوتری است که محتوای سایت شما روی آن قرار دارد و مخاطب با نوشتن آدرس سایت شما (نام دامین) به محتویات وبسایت شما در این کامپیوتر دسترسی پیدا میکند.
این کامپیوتر قطعاتی مشابه همین کامپیوتری که شما استفاده میکند دارد ولی به مراتب قوی تر از کامپیوتر خانگی است. شما میتوانید وبسایت خود را روی کامپیوتر شخصی خودتان هم هاست کنید و وبسایت خودتون رو روی کامپیوتر شخصیتون راه اندازی کنید. تنها نیازش خرید یک IP و اتصال دائم به اینترنت هست. ولی از اونجایی که امکانات ما ضعیف هستند و حضور در دنیای رقابتی وب نیازمند زیرساخت قوی است و برای اشخاص ایجاد چنین زیرساختی غیرممکن است ما از شرکتهایی که هاستینگ ارائه میکنند و سرورهای خودشون رو اجاره میدن کمک میگیریم. به این ترتیب با پرداخت ماهیانه یا سالیانه مبلغی میتونیم از سرورهای قدرتمند این شرکتها که شرایط لازم رو دارند استفاده کنیم.
تنوع هاست ها بسیار زیاد هست و خوندن مطلب انواع هاستینگ میتونه کمک خوبی براتون باشه. ولی برای شروع هاست اشتراکی مورد مناسبی هست.
انتخاب هاستینگ مناسب برای وب سایت
خب بعد از اینکه یک هاست مناسب تهیه کردید و دامین خودتون رو هم ثبت کردید باید این دو رو به هم متصل کنید. این بخش رو که خیلی کار سختی نیست رو تو یه مقاله دیگه مفصل براتون توضیح میدم.
محتوای وبسایت
خب حالا که یک دامین مناسب پیدا کردیم و ثبت کردیم و یه هاست مناسب هم برای اون تهیه کردیم، نوبت به راه اندازی وبسایت میرسه. محتوای ما باید درون فایل هایی درون سایت ما قرار بگیره که مخاطب بتونه با وارد کردن آدرس مورد نظر به اونها دسترسی پیدا کنه.
مثلا آدرس سایت من mrebi.pro هست و آدرس این صفحه که در حال مطالعه اون هستید mrebi.pro/website هست. به همین ترتیب تمامی مطالب و محتوا وبسایت شما دارای یک آدرس منحصرفرد هست.
حالا اگه قرار باشه تک تک این صفحات رو خودتون بسازید اولا نیاز به دانش فنی دارید که خب لازمه اش اینه که شما دوره های طراحی سایت رو گذرونده باشید و تازه اون زمان میتونین صفحات استاتیک تولید کنید که قبلا توضیح دادیم نیاز مارو برآورده نمیکنه. پس از این مورد صرفنظر میکنیم. خوشبختانه روش جایگزینی هست که شما رو از داشتن دانش فنی بی نیاز میکنه.
به این صورت که افرادی که این دانش رو دارن نرم افزارهایی تولید کردند که شما صرفا محتوای خودتون رو درون اون نرم افزارها وارد میکنید و صفحات شما بصورت خودکار ساخته میشه. به این ترتیب شما بدون داشتن دانش فنی در زمینه ساخت صفحات میتونید به راحتی هرچه تمام تر صفحات سایت خودتون رو بسازید. این نرم افزارها که هر روز بیشتر و بیشتر پیشرفت میکنن و سهولت کار رو دو چندان میکنند رو ما با اسم سیستم مدیریت محتوا میشناسیم. سیستم مدیریت محتوا یا CMS یک راه بسیار عالی برای قرار دادن محتوای متنی، عکس، ویدئو و… شما روی سایتتون هست.
سیستم مدیریت محتوا (CMS) چیست
در بخش قبل کمی با سیستم مدیریت محتوا آشنا شدیم. سیستم مدیریت محتوا یا Content Managment System یا به اختصار CMS یک نرم افزار تحت وب هست که با نصب اون روی سرور خودتون میتونید بدون داشتن دانش فنی وبسایت خودتون رو ایجاد و مدیریت کنید. CMSها بسیار متنوع هستند. یکی از معروفترین و پرمخاطب ترین CMSها در حال حاضر سیستم مدیریت محتوا وردپرس هست. در حال حاضر میلیون ها وبسایت در دنیا از CMS استفاده میکنند و شما برای شروع راه اندازی یک وبسایت میتونید از این ابزار که بعضی از آنها همانند وردپرس رایگان هم ارائه میشوند استفاده کنید.
CMS چیست
انواع CMS برای طراحی سایت
همانطور که گفتیم تنوع CMSها بسیار زیاد است در زیر نام برخی از پرکاربردترین CMSها رو ملاحظه میکنید:
- وردپرس (WordPress)
- جوملا (Joomla)
- دروپال (ِِDrupal)
- مجنتو (Magento)
- تکست پترن (TextPattern)
- پرستا شاپ (Prestashop)
در مقاله ای جداگانه به بررسی این سیستم ها میپردازیم ولی به طور کلی در حال حاضر وردپرس انتخاب شماره یک ما برای راه اندازی یک وبسایت است. این CMS امکان ایجاد وبسایت های شخصی، تجاری، فروشگاهی و… رو داره و شما رو قادر میکنه بدون داشتن دانش فنی طراحی سایت، وبسایت خودتون رو راه اندازی کنید. وردپرس یه سیستم مدیریت محتوای رایگان هست و شما میتونید آخرین ورژن وردپرس رو از وبسایت رسمی اون دانلود کنید.
سیستم های مدیریت محتوای رایگان
طراح سایت چه اطلاعاتی را نیاز دارد؟
اگه به هر دلیلی قصد دارید مراحل راه اندازی وبسایتتون رو به یه طراح سایت بسپارید، لازم هست اطلاعاتی رو در اختیار طراح قرار بدید. برخی از مهمترین موارد رو میتونید در این بخش باهاش آشنا بشید:
- اطلاعات ورود به هاستینگ شامل یوزر و پسوورد هاست
- اطلاعات کلی صفحات اصلی سایت شامل صفحات: نخست، تماس با ما، درباره ما و…
- لوگو یا آرم وبسایت، سازمان یا …
- انتخاب رنگ سازمانی برای وبسایت
- اهداف شما از طراحی وبسایت (تجاری است یا فروشگاهی یا…)
این اطلاعات برای شروع هر وبسایتی مشترک است ولی به فراخور هر پروژه ممکن است اطلاعات اولیه دیگه ای هم لازم باشه که طراح سایت از شما مطالبه بکنه.
بودجه طراحی سایت
خب میرسیم به سوالی که اول مقاله باهاش مواجه شدیم و اینکه هزینه طراحی سایت چقدرهست. تو همین چند پاراگراف متوجه شدید که چقدر تنوع ارائه خدمات زیاد هست و بسته به نیاز هر کسی مسیر پیاده سازی وبسایت متفاوت هست. ولی اگه بخوام جمع بندی کنم باید بگم که ما دو دسته هزینه داریم برای راه اندازی وبسایت:
- هزینه هاست و دامین (که برای هاست به صورت ماهیانه یا سالیانه و برای دامین بصورت سالیانه پرداخت میشه)
- هزینه راه اندازی CRM و ورود اطلاعات اولیه
بخش اول معمولا هزینه ثابتی است چراکه هزینه های دامین که مشخص است که بسته به نوع پسوند دامینی که تهیه میکنید هزینه ها مشخص است. در خصوص هاست هم میتوانید با مشاوره به راحتی و با مبلغی کم یک هاست اشتراکی برای شروع تهیه کنید.
در بخش دوم قصه متفاوت است. اگر کمی با CRM ها مثل وردپرس آشنا باشید این بخش برای شما هزینه ای نخواهد داشت و راه اندازی وبسایت خیلی سریع کامل میشود. و ورود اطلاعات را هم میتوانید خودتان انجام دهید.
در مراحل تکمیل این بخش ممکن است نیاز به پلاگین هایی داشته باشید که با تنوع فراوان پلاگین های رایگان برای وردپرس وجود دارد و گاهی هم ممکن است نیاز شما با پلاگین های رایگان حل نشود که در این حالت میتوانید از پلاگین های تجاری استفاده کنید. هر پلاگین بسته به کارایی که دارد قیمت متفاوتی میتونه داشته باشه که تشخیص پلاگین متناسب نیازمند تجربه هست. اگر این تجربه رو ندارین میتونید از یک طراح با تجربه دعوت به همکاری کنید.
قیمت طراحی سایت
جمع بندی
من سعی کردم مطالب متنوع دخیل در پروسه طراحی سایت رو به زبان ساده با شما به اشتراک بگذارم. همونطور که خودتون هم متوجه شدید این موارد بسیار زیاد هستند و من به صورت تیتروار به برخی از نکات مهمش اشاره کردم. ولی فکر میکنم در حد آشنایی اولیه کمک مناسبی برای شما باشه. اگه نیاز دارید که سایت راه اندازی کنید و نمیخواهید تو زمان اصراف کنید و قصد دارید خیلی زود پروژه تون به ثمر برسه میتونید روی کمک من حساب کنید. خوشحال میشم نظراتتون رو در کامنت با من به اشتراک بگذارید.
نکته مهم دیگه ای که باید بگم اینه که راه اندازی وب سایت پایان کار نیست بلکه در حقیقت اول مسیر هست و برای رسیدن به مرحله ای که مخاطبین زیادی به سایت شما مراجعه کنند و وب سایت شما به حد مطلوب برسه باید تلاش زیادی صورت بگیره. در مقالات بعد حتما در این خصوص با شما بیشتر صحبت میکنم.
